lunes, 14 de mayo de 2012

Xeometría e Linguas Clásicas: abscisas e ordenadas

Logo dun longo período de silencio, debido a unha licenza por estudos do profe que subscribe, retomamos a nosa actividade cunha última tanda de posts deste curso.

Tratará, como di o título, sobre Xeometría e Linguas clásicas. Por que algo aparentemente tan árido, tan lonxe dos aloumiños da Mitoloxía, e outras delicias que estudamos nas nosas materias? Seguramente non son o único do nosos lectores ou dos alumnos que algunha vez se preguntou en clase de matemáticas "pero por que demo lle chaman a isto "secante", é que seica "seca" algo, é unha nova versión do papel Scottex? A resposta, como en tantas ocasión, atópase no Latín e no Grego. Non aclaro agora o tema da secante, porque non lle quero roubar ao alumno a quen lle toque o pracer de explicalo el ou ela mesmo. Si que explicarei as palabras que aparecen no título "abscisas e ordenadas".



A palabra abscisa vén do latín abscisus-a-um, que significa "cortado", "cortada" e á súa vez do verbo scindo ("cortar, separar"). Segundo Etimologías de Chile  o latín abscissa linea, "liña cortada" referíase ao que hoxe chamamos "eixe das abscisas", é dicir, o eixe respecto do cal mídese, nos sistemas de referencia cartesianos, a coordenada horizontal, que se quedou co nome de abscisa polo feito de ser "cortada" pola coordenada vertical, chamada "eixe das ordenadas".  

Ordenada ven do latín ordinātae linĕae "líñas paralelas" e aplícase no plano cartesiano ao eixe vertical que corta o eixe de abscisas nun punto chamado orixe. 
Noutra orde de cousas co verbo scindo latino están relacionadas palabras como escindir ou rescisión, ou o sustantivo inglés scissors. Co verbo ordino, coordenar ou ordenador.



No hay comentarios: